THĂM HTX “SEN VÂN ĐÀI”, NGHĨ VỀ “QUỐC HOA” CỦA VIỆT NAM

      Giữa chiều hè nóng nực, nhiệt độ bên ngoài lên tới 39-40 độ nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm về thăm HTX Sen Vân Đài, tại thôn Vân Đài, xã Chí Hòa, Hưng Hà, Thái Bình, sau nhiều lần lỡ hẹn.

Đón tiếp chúng tôi là TS Đặng Văn Đông, phó Viện trưởng viện nghiên cứu Rau quả, chuyên gia hàng đầu về hoa của Việt Nam cùng anh Đặng Văn Ngoạn, đại diện HTX

     Ấn tượng đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là cánh đồng hoa sen đủ loại về kiểu dáng, sắc màu…trên diện tích gần 5ha. Màu sắc và hương thơm của hoa sen dường như làm dịu bớt cái nóng của chiều hè tháng 6. Trước mắt chúng tôi chỉ còn là sen với những câu hỏi về sen.

     Thăm HTX Sen Vân Đài mới thấy hết giá trị của cây sen. Trước đây, chúng ta chỉ trồng sen theo kiểu tự nhiên và sản phẩm thu hoạch chủ yếu là hạt sen, một phần củ và ngó sen. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã kết hợp với HTX trồng sen theo mục đích sử dụng rõ ràng, có loại lấy hoa, có loại lấy củ, có loại lấy lá, có loại lấy hạt, có loại lấy tơ dệt vải và có loại dành cho ướp hương tạo thành trà sen hảo hạng.

      Với đặc tính nổi bật “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”, nên dù mọc lên từ bùn lầy, cây sen vẫn vươn lên mạnh mẽ, tích tụ tinh túy của đất trời để cho mùi hương thơm ngát, đặc trưng với màu sắc thật tự nhiên, gần gũi. Do vậy, có ai đó đã nói “Hoa sen được xem là loài hoa tượng trưng cho người nông dân Việt Nam với sự mạnh mẽ, sức sống mãnh liệt, không ngại khó khăn, vất vả, nhưng lại có vẻ đẹp dịu dàng và tâm hồn thanh khiết”.

       Trao đổi với chúng tôi, anh Đặng Văn Đông, người đã tiên phong trong phát triển tập đoàn hoa sen tại HTX Vân Đài cho chúng tôi thấy tiềm năng thật sự to lớn của cây sen và sản phẩm từ sen. Hàng trăm giống sen được trồng khảo nghiệm cho mục đích sử dụng khác nhau cùng với quy trình nhân giống và canh tác ngày càng được hoàn thiện. Thương hiệu sản phẩm từ sen của HTX ngày càng uy tín và được đón nhận là minh chứng cho hiệu quả thực sự của cây sen, là đối tượng chuyển đổi hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới tại nhiều vùng trong cả nước.

Nghĩ về Sen Vân đài lại làm tôi nhớ về Lê Quý Đôn, nhà bác học lớn của Việt Nam thế kỷ thứ 18 với nhiều công trình nổi tiếng, trong đó có Vân Đài Loại ngữ, không biết có liên quan gì đến tên thôn Vân Đài hay không, bởi ông cũng sinh ra tại huyện Hưng Hà của tỉnh Thái Bình.

     Trao đổi về Sen, đánh giá cao sự tận tụy, sáng tạo của nhóm nhà khoa học từ viện nghiên cứu rau quả mà tiên phong là TS Đặng Văn Đông và chính quyền địa phương, người nông dân tham gia HTX. Tuy nhiên, chúng tôi cũng ước ao có một chương trình nghiên cứu đồng bộ về loại hoa rất đặc biệt này, loài hoa đi vào ca dao, tục ngữ, là biểu tượng của Vietnam Airlines, là quốc hoa của Ấn Độ, Ai Cập….Chúng tôi cũng ước giá như Bộ VH-TT-DL xem xét công nhận hoa sen là Quốc hoa của Việt Nam như nhiều nước đã công nhận quốc hoa của họ*. Chúng tôi cũng ước, giá như một số nghiên cứu sinh về “cầu lông” và nhiều đề tài vô bổ khác chuyển sang nghiên cứu về cây sen, chắc loại cây này đã có nhiều thành tựu hơn bây giờ rất nhiều. (Xin thưa, đến hiện tại, cả nước mới có 1 tiến sĩ về hoa sen)